Mat 21 | BJR | STEP | Misá Yeerusaree máqusa adeedí rámasoofanoo káqikaa maqusa moo áuqu Beetapaisa mi-maqusáfa áaqanasaa máridanoo, mi-aaqanná áuqu Oorifa áaqana, miqóo óorureenoo narí faiqinámukiqari qaaraqánda náaramáseenoo qímanniminau.

Matthew 21

Yísufa doonkísaa Yeerusaree máqusai óoru finau.

(Mareekoo 11:1-11; Ruka 19:28-40; Yoohanee 12:12-19)

1 Misá Yeerusaree máqusa adeedí rámasoofanoo káqikaa maqusa moo áuqu Beetapaisa mi-maqusáfa áaqanasaa máridanoo, mi-aaqanná áuqu Oorifa áaqana, miqóo óorureenoo narí faiqinámukiqari qaaraqánda náaramáseenoo qímanniminau. 2 Ínneeqara káqikaa maqusaki óonureeqa muqútinai mi-maqusánaki doonkí máridanoo, narí ánaaqindíri máridanoo óonureeqara miqandá ninukakí sánda rumbáqoona idukúseeqa miqandá nífiqeeqa ániaqa. 3 Faiqí moó fannoo ínni iráinaqa maaqí qímasee qímamiaqa. Karaambáiqa maa-doonkiqandá máraannee qifaqa maaqandá máraidaqa. Miqí qímasee qímamifanoo mifá máree fuaqée qíannoo. Mi-ufána qufanoo óoqeenáa tamummaqara fasiqa ufa ánoona kambíaanifeera miqí qinau. 5 Mi-tamummaqara fasiqáfa óoqai Yísufa sía márukamuqoo maaqí qímasee papiqaki ákara rinau.

Sioonna máqusanaasa maa-ufána qímannímiaqa. Ínni karaambáiqa ínnee iannai úridanoommi. Reendeenámásee doonkísaa úridanoommi doonkí ánaaqi ákoonasaa óoqu marifínoo úridanoommi.
Tamummáqara fasiqa ákara miqímminoo máridanoo.

6 Yísuna faiqiqára Yísufa qímaqoo doonkína narí faiqi faqa nífiqee Yísufinnai fiqau. 7 Nífiqee múnusoofaqá nári qamunna doonkí ánaaqi ataufakaaqá ufíqisoofanoo Yísufa minásaa óoqumarifufanoo Yeerusareenni óoru finau. 8 Faiqí ánaasee nári karaambáiqa miqí mándaida ánianinna oosana marasée misá qamunna qumáreeqa aatáta ufíqimarufaqa akaqáusa saqári ásaana ámanee námufaqaana ateeká ufiqí máree fiqau. Doonkí fannoo mi-maú fúanifeera miqíqau. 9 Faiqí ánaasee moómoo indaarú fufanoo ánaaqiana ánufanoo mifá qámbaanambinau. Misá aiqáma Yísunara fífí fáaqariqa kaanina máreeqa maaqí qímasee idí rámamaqaqau. Anée Dafidina áti márianafa Ánutufa aní ámiqi ámiqimaisaani. Ánutufa qufanóo animárifa Ánutufa aní ámiqi ámiqiani. Innaarúnai márinausa faqa aní ámiqi ámiqiaqa. Miqímmamareenoo Yeerusaree máqusaki Yísufa óoru kéeqanau.

10 Yísufa Yeerusaree máqusai óoruroofaqa faiqí ánaasee mi-maqannáasa tutuqída qiqau. Maaná yáfee qufaqa miná faqa óoru fúsa qiqau, óoqeenáa ákara tamummáqara fasiqa maanára qinau maaná mifá máridanoo. Miná áuqu Yísufa Nasareetee máqusaindaraa fasiqa máridanoo. Nasareetee máqusai Kariree máqa máaqaki márifa máridanoo.

Amaana máqaki kéeqafinoo mandáinainauqa niqiqanáu.

(Mareekoo 11:15-19; Ruka 19:45-48; Yoohanee 2:13-22)

12 Yísufa Yeerusareenni óorureenoo Yeerusaree firaa amaana máqaki kéeqanau. Kéeqafufanoo aiqámai aiquqinau. Aináina nímidaqa feefaurú máree marúsa faqa munnimma nímidaqa aináina máree márusa faqa Yísufa níndafa másee aiqáma rapatutu méeqeenoo nífaqasoofaqa fiqau. Káqi munnimma qumáreeqee amaana máqasaa munnimma kafáa nímimarusa Yísufa misá níndafamáseenoo misá qaindá munnimma námufaqa téeqimma quqánau. Ánutuna qaindásaa tatúfira nakipurúna míni nimisáida munnimma máree marúsa faqa misá aináina faqa téeqimma quqánau. 13 Miqídanoo maaqí qímasee qímanniminau, óoqeenáa ufa maa-amaana maqánara Ánutufa maaqí qímasee ákara rúmaqoofa máridanoo. Qiní máaqa faiqí ánaasee qiníara innaaruqíra máqa márianifee qímaqoofa máridanoo. Ánutufa miqí qímaqoofaqa ínnee úmmuarira maaqa aannándaafanoo innaaru qíra máaqa mara quándeeqee úmmuarira maqáikamandaafanoo.

14 Yísufa amaana máqaki káqi márufaqa nífu dimbárausa faqa náununu apírirausa faqa Yísufa máruqoo anirée márufanoo nífu maqanníseenoo níku andeeqánnimaqeenoo ímarinau. 15 Miqí márufaqa faiqiuqáindi anikéeqafufaqa Yísunara maaqí qímasee idí raqau. Dafidina áti Ánutu anée ámiqi ámiqimmánda. 16 Amaana máqasaa rakísi marúsa misá Yísuna qáfoofanoo, faiqí ánaasee ámiqi ámiqimmánniseenoo faiqiuqáindi idí rámamaqóofanoo minára írufanoo níranaqanau. Níranaqoofaqa Yísuna qímamida qiqau. Anée maa-idína íridanee, sía fee íridanee. Miqí qufanoo Yísufa iriséenoo náriqa qímanniminau. Eeóo qinée íridaqa, óoqeenáa ákara ufa sía fee ínnee faqa íridee. Mifá maaqí qinau.

Anée faiqi ánaaqiuqa nári nímariasa faqa sakasée máriasa faqa nári nóokiqari ánoona nimooqira ufa úridanoo.
Sía fee ínnee mi-ufána íridee. 17 Mifá miqí qímaseenoo misá faqa Yeerusaree máqusa faqa minníseenoo Beetani máqusai óoqu faiqanau.

Yísufa faafísa fooqáa saqari áqufanoo aadánúsinau.

(Mareekoo 11:12-14, 20-24)

18 Iqáqoofanoo aatáta óoqurandee kafáa Yeerusaree máqusai úrimarufanoo áararanau. 19 Áararoofanoo aaná afainni saqári misá née maría saqári faafísa fooqáana qáfamáseenoo qaqamara randóofanoo sía márinau, ámanee kai márinau. Qáfamáseenoo fífau saqari maaqí qímasee áqinau. Náaru náaru síamma anísaa qaqama íraani. Miqí qufanoo mikarí kai mi-saqarífa aadánusinau. 20 Miná faiqinámu miná qáfamásoofanoo náaquqoofaqa qiqau. Náqi fee mándee káqi káqi mándee aadánusinoo fee.

21 Yísufa minára iriséenoo qímanniminau. Qinée ánoona ufa ínni qímannimidaqa. Ínnee Ánutunasaa írirana rusíseeqa minára moodáa írirafa márinaqa ínnee sía óonumafi írifanoo sía qaara írirafa márinanoo, maa-faafisána qúnnandee kai íqa ínnee faqa miqí kai ifáranoo firaa ainaina faqa ínnee miqífaranoo. Maa-firaa aaqana oorifa áaqanara faqa qífanoo uqéerakinanoo ooruku námmariki áqufuannoo. 22 Kaifáa anée nánainainaree Ánutunara iráidanee anée aneenná írirana Ánutunasaa rusísainafa márinana anée moo áinainara innaaru qínanoo mifá mi-ainainná kai aní ámiannoo.

Yísunara yáfee aní aqiqéenoo fee qímasee irámmirinau.

(Mareekoo 11:27-33; Ruka 20:1-8)

23 Miqí qímannimiseenoo mifá Yeerusareenní óoru finau. Óorureenoo amaana máqaki kafáa kéeqanau. Kéeqafinoo faiqí ánaasee qímannimímarufanoo amaana máqasaa rakísimarusa faqa Yuda máqannaasa faiqí firaasá faqa aniréeqa maaqí qímasee quandásee Yísuna irámmiriqau. Yá fásiqa fee aníara qifanee maasá aináina maa-amaana maqánakinaa téeqi taaqi máqi nánee. Yáfee aní dadaaqifanee anée faiqí ánaasee faqa andeeqánnimaqáidanee.

24 Misá miqí qímasoofanoo Yísufa náriqa qímanniminau. Qinée ínni moodáa ufa iráanaqa ínnee miná óosana qímaqimifaqa qinée faqa ínnee qiní iraanára qiní diqiqoo óosanara ínni qímannimianaura. 25 Yísufa maaqí qímasee irámmannimaqanau. Yoohaneefa nammári nímimarufa faiqí ánaasee moómoo rúmannimaqarana Ánutuna ufamau fee rúmannimaqeenoo fee faiqí moo úfamau fee rúmannimaqeenoo fee ínnee minára nánee fee qídee.

Misá minára quandáfufaqa Yísunara íriandoo qímasee náundaindari narí qímami narí qímami qiqau. Maasá Yoohaneena nammári nímiranara Ánutuna ufamau fímaru fee qífanoo Yísufa maasára nánaree ínnee miná íriaqaanna sía íriqau. Miqí qíandoora. 26 Kafáa maasá Yoohaneena nammári nímimari fasiqanara faiqí ufamau fímaru fee qíanaqa faiqí ánaasee afeeka ufa maasá qímiqa dárifoora, Yoohaneenara Ánutuna kúqaa tamummáqara fasiqee qímariasa máriafaqa maasá dárifoora.

27 Misá miqí qímaseeqa quandásee akooqóo Yísuna qímamiqa qiqau. Sía maasá aní irárufa íridaqa. Yísufa minára iriséenoo qímanniminau. Qinée iráunnanara sía ínnee kooroomásee qiní qímaqimiafaqa qinée faqa ínnee iraanára qiní diqiqoonára sía kooroomásee ínni qímannimianauranoo.

Faiqí moó mina ámaakuqandara quandárufa.

28 Yísufa maa-ufána kafáa faiqí firaasá faqa amaana máqasaa rakísimarusa faqa quandásee qímanniminau. Qinée moo úfa ínni qímannimianaqa ínnee irisée mi-oosanná qiní qímaqimiaqa. Faiqí moó márinau, miná ámaaku qaaraqánda máriqau. Mi-fasiqáfa narí ámaaku indaarúqaa faiqi qímaminau. Qiní uáinna qaqama áfuqaki áqufinana aináinia qímasoofanoo indaarúqaa faiqi fannoo qáoo qímaseenoo minnísee máriufanoo kafáa óonumafi iriséenoo dóo aináinai finau.

30 Miná ákoofa qufanoo qáoo qufanoo quandáfufanoo ínaaqianaa faiqi qímaminau. Anée fúa, aináinai fúa. Miqí qufanoo mifá eedóo kai qímasee aanái óonureenoo óonumafi iriséenoo minnísanau. 31 Mi-fasiqaqandá indaarúqaa fee ínaaqíanaa fee nári níkoona ufa aindúsinoo fee qífaqa qinée írianaura.

Misá iriséeqa qiqau. Indaarúqaafa mifá narí ákoona ufa aindúsinau ínnaaqíanaafa sía aindúsinau.

Yísufa minára iriséenoo maaqí qímasee misára akooqóo qímanniminau. Miqí kaimmáseeqa káaqa faiqí máraqanua anaaseesa faqa úmmuarira takisa munnimma máree máriasa faqa misáuqa Ánutuna ufara eedóo qímasaidaqa ínni indaarú kámannisee Ánutuna quqúsaki kéeqaidaqa. 32 Yoohaneefa nammári nímimarufa ínniara amaana máqasaa rakísirausara ínniqa mandáinaina nínaaqiannai quqásee nímeesuqusee nóori Ánutufinnai nóori ubeekáaqa. Yoohaneefa miqí qímaseenoo ínni qímannimisoofaqa ínnee síamma íriafanoo úmmuarira takisa munnimma máree maríasa faqa káaqa faiqí máraqanua anaaseesa faqa misá kaimma Yoohaneena ufa irisée Ánutufinnai quandáfiqa andeeqásee fiqau. Kaifáa ínnee amaana máqasaa rakísirausa misá andeeqásee fuana níkooqaifaqa Ánutufinnai nóori ubeekáranara qáoo qímasee miná ufara níkooqaifaqa ínneeqa qímaqaamau kai fímariafanoo.

Uáinna qaqamasaa úfaasu rakísimariasa quandára ufa.

(Mareekoo 12:1-12; Ruka 20:9-19)

33 Yísufa mi-ufána qímannimiseenoo kafáa moo úfa quandáfufanoo maaqí qímasee qímanniminau.

(Yísufa náriqa munnimma máree maru saikanara irisée uáinna sanda úmmaqirana kíkiqa ususéenoo narí árifandinnanara qímanniminau. Maaqóo maasá sía uáinna saikara íridaqa. Maasá munnimma máree maria saikafa koofí kai márinara Yísuna uáinna kíkiqira ufara maasá quandásee koofí kíkiqa usúanaura.)

Yísufa qímanniminoo qinau. Íriaqa, faiqí moó fannoo aináinafaqaafa quqúsa áuquseenoo koofí asumu úmmaquseenoo nári óosana maraséenoo koofí qámbaanai qaindá afeeka meeráqoo sandáaqai áuquseenoo minní máridanoo úmmuarira fasiqara káasau aandau ainainara rakísiaqeera qaindá áuqinau. Koofí nammáruqi mária difaani firaaná faqa áuqinau. Koofí innooqáfufanoo miná ákoofa rakísira fasiqausa qúfaasu níminoo qinau. Ínnee qiní koofísaa rakísiqisee márifaqa qinée qámbaanai óosusaanaqa ínnee díndanai rafárisee nimiséeqa óoni máraaqa díndanai rafárisee nimiséeqa óoni mára qiní qímaqaaqa qinée moosáa fúanauree qímasee moosáa finau. 34 Aiqáma koofí ánoona máfufanoo aináina ákoofa níanaindari narí aináinira faiqiuqa niqiqéenoo qinau. Ínnee óoquree qiní óosukinaa koofí qiní óondaraana tiqísee máree míni qímiaqa. 35 Miná aináinira faiqiuqa óoquroofaqa quqúsasaa rakísimarusa mandóosana marasée misá náriqau. Moo sáamu sámu áriqau moo óoni samu áriqau moó kuqá áriqau. 36 Aináina ákoofa minára iriséenoo moómoo niqiqámasee qímanniminau. Ínnee óoqu qiní óondaraa koofí itiqímaree míni qímiaqa qufaqa misá óoquroofaqa kaifáa nárinau.

37 Koofí ákoofa náqi fee másee qíanaqee qiní koofí máreefaree minára írusianoo. Ínaaqiana uqanna narí ámaaku uqannara iriséenoo qímaminau. Anée óoqu máree míni qímia. Misá aníara rufíaaqeera qímasoofanoo miná ámaaku óoqu roofaqa quqúsasaa rakísimarufa faqa miná áiku ásauku faqa miná ámaaku qáfamasee qiqau. Maafá maa-koofína ákoona ámaaku aniréenoo márai miná faqa kuqárusaa, fáfaa mifá maa-maqána máraandoora miná arusée maasá kai máraanaura. 39 Misá miqí qímaseeqa mi-faiqína qumáreeqa rariséeqa áqoosai múnusee kúqamma áriqau. Yísufa narí árifandinnanara qídanoo koofí ákoona ámaakuara qinoo.

40 Yísufa mi-ufána qímannimiseenoo amaana máqasaa rakísirausa irámmirinoo qinau. Quqúsa ákoofa miqóo óoqurainna kari náqi fee másee aináinira rakísirausara íannoo fee. 41 Misá minára iriséeqa qiqau. Mifá qumuréenoo mi-fasiqáusa rairai qímannímiaqeenoo áanóo ímannímaqeenoo kuqánnáruannoo. Kafáa randáseenoo moo ámiqira fasiqa mara quqásainanoo mifá quqúsasaa andeeqásee rakísiannoo. Qaqama íreenoo akuqáinna kari, quqúsa ákoofa narí óosaaqaraanara narí qínoo maramáree míni qímia qínanoo tiqísee mara máree múnu ámiannoo. 42 Misá miqí qímasoofanoo Yísufa miná iriséenoo misá narí árifandinnanara iriséenoo kafáa quandáseenoo náriqa qímanniminau. Óoqeenáa ákara maaqí qímasee qímaqoofa márida.

Faandaamura áuqi mária fasiqausa sabéena moo márasée qáfamásee mandáikíra fee qímasee minnísaqau, moó fáandaamura áuqimarusa mi-sabeenná kai mara máree ámiqira fee qímaseeqa faandaamura afeekaikámma umáraaninnana rakíaqau. Bóo qáfaaqa, Ánutufa ámiqira ainaina áuquseenoo.
Óoqeenáa ákara miqímminoo máridanoo sía fee ínnee ásaana rídee. Dóo aunídee.

43 Miqí kai ínoo Ánutufa narí quqúsa ínni Isaraee máqannaakinaana mara máree moo máqannaaki quqásaifaqa mi-maqannáasa ámiqimmásee Ánutuna ufamau fifáranoo.[ 44 Maa-ufána 44 qúsa kamu sía óoqeenáa papiqaki márunara sía maaqóo ákara ríqa.]

45 Amaana máqasaa rakísimarusa faqa Farisai ámaana ufa írimarusa faqa iriséeqa maasára quandáidanoommifoo qímaseeqa níranaqee marufaqa Yísunara rumbára ufa qímariqau. Faiqí ánaasee moómoosa miná aaqá márufaqa misá minára Ánutuna tamummáqara fasiqa máridanoo maasá minára rumbáanaqa faiqí ánaasee maasá díqiqa tutuqi fóora. Miqí qímasee minnísee sía Yísuna rumbáqau.